Rusya-Ukrayna Savaşı’nın başlamasının ardından Avrupa ülkeleri, bağımlısı oldukları Rus petrol ve doğal gazının ithalatını azaltmaları için Washington’dan baskı görmüştü. Avrupa ülkeleri, aradan geçen 2 yılda enerji ithalatlarında Rusya’nın payını ciddi olarak düşürürken, bunun yerine alternatif olarak ABD’den sıvılaştırılmış doğal gaza (LNG) yöneldi. Ancak ABD’den gelen “LNG ihracatına ilişkin bekleyen onayları geçici olarak durdurma” kararı Avrupa ülkelerini şoka uğrattı. Geçtiğimiz günlerde Katar’ın da, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’den geçen ticaret gemilerini hedef almaları nedeniyle LNG ihracını askıya alması Avrupa ülkelerini kara kara düşündürmeye başladı.
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, ABD Enerji Bakanlığı’nın LNG ihracat izinlerini teyit etmek için kullandığı mevcut ekonomik ve çevresel analizlerin yaklaşık beş yıllık olduğu ve artık potansiyel enerji maliyeti artışları veya sera gazı emisyonlarının etkisine ilişkin son değerlendirmeler gibi konuları yeterince hesaba katmadığı belirtildi. Açıklamada, ABD Enerji Bakanlığı söz konusu izinler için temel analizlerini güncelleyinceye kadar Biden yönetiminin, Serbest Ticaret Anlaşması olmayan ülkelere LNG ihracatına ilişkin bekleyen onayları geçici olarak durdurduğu aktarıldı.
ABD her ne kadar kararın kısa vadede müttefiklerine LNG tedarik etmeye devam etme kabiliyetini etkilemeyeceği kaydetse de durumun Avrupa ülkeleri için endişe verici olduğu yorumları yapılıyor. Rusya ihracatının kısıtlanmasıyla beraber ABD’nin LNG satışı zirveyi görmüş ve Avrupa ülkelerinin süreci daha az hasarla atlatması sağlanmıştı. 2023 yılında LNG ihracatının yaklaşık yarısının Avrupa’ya yapıldığı kaydedildi. ABD merkezli Politico’ya göre Biden yönetimi şimdilik en az 15 ay boyunca yeni anlaşma yapmayı düşünmüyor. Her ne kadar Avrupa ülkeleri kısa vadede kendilerini etkilemeyeceğini belirtse de sürecin uzaması halinde yeni bir gaz kriziyle karşı karşıya kalınabileceği yorumları yapıldı.
ABD’nin hamlesinin Katar’ın Kızıldeniz’den LNG sevkiyatını durdurmasının ardından gelmesi, Avrupa’da enerji ithalatıyla ilgili endişeleri daha da fazla tetikledi. Geçtiğimiz hafta başında Katar, Bab el-Mendeb Boğazı üzerinden sıvılaştırılmış doğal gaz tankerleri göndermeyi geçici olarak durdurmuştu. Katar, karara gerekçe olarak ABD öncülüğündeki güçlerin Yemen’deki Husi hedeflere yönelik hava saldırılarıyla bölgede artan riskleri göstermişti. Katar’dan önce de British Petroleum (BP), Kızıldeniz üzerinden sevkiyatlarının askıya alındığını ve petrol ile gaz sevkiyatı için alternatif bir koridor olarak Güney Afrika’daki Ümit Burnu rotasının tercih edildiğini duyurmuştu. ABD’den sonra Avrupa’nın en büyük LNG tedarikçisi olan Katar, geçen yıl Batı Avrupa tüketiminin yaklaşık yüzde 13’ünü karşılamıştı.
