Deprem riski olan İstanbul’da yaşlı ve riskli binaların kentsel dönüşüme girmesi için önemli bir aşamaya geçildi.
Geniş çaplı bir kentsel dönüşümün sağlanması için yapılan çalışmalar sonucunda alınan kararlar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla Resmi Gazete’de yayınlandı.
Bu kararla birlikte kat malikine toplamda 1,5 milyon liralık finans sağlanarak ve 800 bin lirası geri alınmayarak, kalanı da kolaylaştırılmış şartlarla tahsil edilerek İstanbul’daki hızlanıyor.
485 milyar lira ayrıldı
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, İstanbul’un dönüşümü için bütçelerinin 485 milyar lira olduğunu ve bunu sadece “Yarısı Bizden” kampanyası için harcayacaklarını söyledi.
Madde madde kentsel dönüşüm desteği
Buna göre kentsel dönüşüm yapacaklar bekleyenleri madde madde sıraladık:
-Bir konut için 700 bin liraya kadar hibe ve 700 bin liraya kadar kredi imkanı sunulacak.
-İş yerleri için ise 350 bin liraya kadar hibe ve 350 bin liraya kadar kredi desteği verilecek.
-Kredi vadesi 10 yıl (120 ay) olarak belirlendi.
-İlk 12 taksitte ise faiz uygulanmayacak. Kredi geri ödemeleri, geri ödemesiz dönemden sonraki ilk aydan itibaren başlayacak.
Geri ödemesiz ve faizsiz dönem sonunda ilk taksit ödemesinden önce başlangıç güncellemesi yapılacak.
-Kredi verilirken hak sahiplerinin gelir ve kredi puanına bakılmayacak.
-Kredi geri ödemeleri Kentsel Dönüşüm Başkanlığı tarafından yürütülecek.
-İnşaat sürecinde kiracılara özel destek sağlanacak.
-İnşaat yapımında maliklere, kiracılara ve sınırlı ayni hak sahiplerine bir kereye mahsus olmak üzere karşılıksız 100 bin TL tahliye desteği verilecek.
-Riskli yapının bulunduğu parsellerde üretilecek projedeki bağımsız bölüm sayısı veya inşaat alanının, mevcut bağımsız bölüm sayısı veya inşaat alanının bir buçuk katını geçmesi halinde hibe ve kredi desteğinden yararlanılamayacak.
Resmi Gazete’de belirtilen diğer maddeler
-Riskli yapının bulunduğu parselde ruhsat alınması ve kat irtifakı kurulması sonrası gerçek veya tüzel kişilere, bu karar uyarınca talep etmeleri halinde, aynı kanun kapsamında yapacakları yeni yapılar için mevcut yapıda sahip oldukları ve idarece tespiti yapılacak konut ve işyerlerinde yapım için yardım verilebilecek.
–Yapım için yardımdan faydalanacak yapının ferdileşmemiş kooperatif olması halinde, kooperatif üye listesi ve riskli yapıdaki mevcut bağımsız bölüm esas alınacak.
-Desteklerin dışında ayrıca hak sahibi, satış veya 6306 sayılı Kanun kapsamında yapılacak pay satışı işlemiyle edineceği taşınmaz için payı satılan hak sahibinin kullanacağı hibe ve krediyi kullanabilecek.
-Hibe ve kredi desteği, 29 Haziran 2001 tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun’a tabi olan yapılarda Yapı Denetim Sistemindeki inşaat ilerleme seviyesi, diğer yapılarda ise ilgili idare tarafından yerinde yapılacak inceleme esas alınarak ödenecek.
-Ödemeler, subasman seviyesinde, taşıyıcı sistemin bitiminde ve inşaat bitiminde olmak üzere Kentsel Dönüşüm Başkanlığınca üç eşit taksitle, yapıdaki hak sahipleri adına hak sahiplerinin anlaştığı yüklenicinin bankada açılan vadesiz hesabına yapılacak.
-Geri ödemesiz ve faizsiz dönem sonunda ilk taksit ödemesinden önce başlangıç güncellemesi yapılacak. Kredi borcu, her güncelleme döneminde güncelleme oranının uygulanması suretiyle güncellenecek.
-Güncellenmiş kredi borcu belirlenirken, kredi borcundan yapılan geri ödemeler düşülecek, kalan kredi borcu güncelleme oranının uygulanması suretiyle artırılarak yeni borç tutarı bulunacak. Güncellenen borç kalan taksit sayısına bölünerek, aylık ödenmesi gereken taksit tutarı belirlenecek. Bu işlem kredi borcu bitene kadar devam edecek.
-Kentsel Dönüşüm Başkanlığı, taşınmaz üzerinde birinci derece ve birinci sıra veya serbest dereceden istifade hakkı ile diğer derecelerden olmak üzere kredi tutarının iki katı kadar tutarda ipotek tesis edecek.
Sözleşme, 31 Aralık 2026 tarihine kadar yapılabilecek
-Bu karar kapsamında yapım için yardıma ilişkin hibe taahhütnamesi ve kredi sözleşmesi, Kentsel Dönüşüm Başkanlığına ayrılan İstanbul Dönüşüm Kampanyası Finansmanı bütçe imkanları doğrultusunda 31 Aralık 2026 tarihine kadar yapılabilecek.
-Kredi geri ödemeleri Kentsel Dönüşüm Başkanlığınca takip edilecek. Kredi borcunun zamanında ödenmemesi halinde, Başkanlık tarafından borçlu kişiye ihtarda bulunularak süre tanınacak. Verilen süre içerisinde kredi borcunun ödenmemesi, kredinin durdurulması veya iptal edilmesi durumunda, kullandırılmış kredilerin ödenmeyen kısımları genel hükümlere göre takip ve tahsil edilecek.
-Başkanlıkça iş ve işlemleri yürütülen uygulama alanlarında, hibe için belirlenen mali sınır aynı kalarak ve kredi için belirlenen mali sınırın üç katını geçmemek üzere yapım için yardıma ilişkin diğer hususlar Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı tarafından belirlenecek.
-Karar kapsamında yürütülecek kentsel dönüşüm uygulamalarında hak sahiplerine yapım için yardım verilmesine ilişkin diğer hususların belirlenmesinde de bakan yetkili olacak.
Parselin zemin ve plan durumunun yeniden inşaat yapımına uygun olmaması durumunda
-Yapım için yardımdan faydalanacak riskli yapının bulunduğu parselin veya riskli alan/rezerv yapı alanında yer alan yapının bulunduğu parselin zemin ve plan durumunun yeniden inşaat yapımına uygun olmaması durumunda yapım için yardım, yapıda bulunan bağımsız bölüm hak sahiplerinin tamamının muvafakatiyle yine hak sahiplerine ait yapılaşmaya uygun il sınırları içinde veya dışında başka bir parselde kullanılabilecek.
Murat Kurum’un açıklamalarından İstanbul’da kentsel dönüşümün detayları
Cumhur İttifakı’nın İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Başkan adayı Murat Kurum, tanıtım kampanyasında İstanbul’daki kentsel dönüşümün nasıl yapılacağını aktarırken şu konuların üzerinde durmuştu:
-Afetlere dirençli, risksiz bir İstanbul için 5 yılda 650 bin konut inşa edilecek.
-Yeni yapılanmada yatay mimari ağırlıklı, komşuluk ilişkilerini odağa alan, nüfusu artırmayacak doğru bir planlama yapılacak.
-Bu konutların 300 bini Kiptaş eliyle inşa edilirken ödemenin yarısı İBB tarafından karşılanacak.
-Özel sektör de konut yapımında rol oynayacak.
-Ödemeler 5 bin 833 TL’den başlayan taksitlerle olacak.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)
